حالت اضافه در زبان روسی (родительный падеж)

حالت اضافه (Р.п) حالت دوم زبان روسی است. در حالت اضافه، اسامی در جواب به سوال кого? و чего? به کار میروند. در ادامه این مقاله به چگونگی ساخت اسامی در حالت اضافه و کاربردهای این حالت میپردازیم.

چگونگی تغییر اسامی مفرد در (Р.п)

اسامی مذکر ختم شده به حروف سخت ← а می گیرند:

Анто́на > Анто́н

اسامی مذکر ختم شده به حروف نرم ← я می گیرند:

геро́й > геро́я

اسامی مونث ختم شده به حروف سخت ← ы میگیرند:

А́нны > А́нна

اسامی مونث ختم شده به حروف نرم ← и میگیرند:

пе́сня > пе́сни

اسامی خنثی ختم شده به حرف о ← а میگیرند:

окно́ > окна́

اسامی خنثی ختم شده به حرف е ← я میگیرند:

мо́ря > мо́ре

چگونگی تغییر کلمات جمع در  (Р.п)

اسامی مذکر ختم شده به حروف بی صدا ← -ов میگیرند:

студе́нты → студе́нт → студе́нтов

اسامی مذکر ختم شده به -й ← -ев میگیرند:

геро́й → геро́я → геро́ев

اسامی مذکر و مونث به نشانه نرمی (-ь) و -ш ، -щ ، -ч ، -ж ← ей میگیرند:

писа́телы → писа́тель → писа́телей

Тетра́ди → тетра́дь → тетрадей

اسامی مونث ختم شده به а و я، در حالت جمع (Р.п) پایانه صرفی خود را از دست میدهند.

Кни́га → книг

اسامی مونث ختم شده به –ия ← به ий تبدیل میشوند:

фотогра́фия → фотогра́фий

اسامی خنثی ختم شده به о ← پایانه صرفی خود را از دست میدهند:

о́зера → озёр

اسامی خنثی ختم شده به е ← -ей میگیرند:

мо́ря → мо́ре → мо́рей

اسامی خنثی ختم شده به –ие ← به ий تبدیل میشوند:

зда́ния → зда́ние → зда́ний

استثنا: در کلمات ختم شده به я، حالت اضافه جمع با –ь نشان داده میشود:

Дере́вня → дереве́нь

Ку́хня → ку́хонь

اما کلمه пе́сня شامل این استثنا نمی شود و به این صورت در حالت اضافه جمع نوشته میشود:

пе́сен

مفهوم اضافی

یکی از پرکاربردترین مفاهیم که به وسیله (Р.п) بیان میشود، مفهوم اضافی است. به این صورت که وقتی دو اسم، بدون حرف اضافه، کنار هم می آیند، اسم دوم تغییر حالت داده و در (Р.п) صرف می شود. این مفهوم، همان موضوع مضاف و مضاف الیه در زبان فارسی است و مضاف الیه در حالت (Р.п) قرار میگیرد. مثال:

مذکر: خانه ی پدر

дом Анто́на > дом + Анто́н

مونث: کتاب آنا

кни́га + А́нна > кни́га А́нны

خنثی: ساحل دریا

бе́рег + мо́ре > бе́рег мо́ря

مفهوم زمانی

بعد از حروف اضافه زیر، اسامی در Р.п صرف میشوند:

• До + Р.п (به معنی تا (قبل))
• До за́втра (تا فردا)
• До обе́да (تا وقت ناهار)
• С + Р.п (به معنی از)
• С про́шлого го́да (از سال گذشته)
• По́сле + Р.п (به معنی بعد از، بعد)
• По́сле ле́кции (بعد از سخنرانی)
• Во вре́мя + Р.п (به معنی در زمان، در هنگام)
• Во вре́мя  войны́ (در زمان جنگ)

مفهوم مکانی

بعد از حروف اضافه زیر، اسامی در Р.п صرف میشوند:

От + Р.п (از سوی، از پیش)

С + Р.п (از روی چیزی)

Далеко́ от + Р.п (دور از)

Напро́тив + Р.п (روبه روی)

Ми́мо + Р.п (از کنار)

У + Р.п (نزد، کنار)

مفهوم نبودن کسی یا چیزی (حالت نفی)

مفهوم داشتن چیزی

У кого (р.п) + есть + и.п

مفهوم نداشتن چیزی

У кого (р.п) + нет + р.п

برای بیان تاریخ دقیق

در جواب به سوالات когда́? و како́го числа́? از حالت اضافه استفاده میکنیم.

نکته 1: برای بیان روز در تاریخ از حالت ترتیبی اعداد استفاده میشود.

نکته 2: اگر در مورد تاریخ امروز سوال شود، روز در حالت ترتیبی، مفرد و خنثی و در и.п به کار می رود و ماه و سال در р.п صرف میشوند.

بعد از اعداد ضمیرگونه (به معنای تعدادی، چندتا، زیاد، کم و …)

• Ско́лько
• Сто́лько
• Не́сколько
• Мно́го
• Немно́го
• Ма́ло

بعد از این کلمات اگر اسم قابل شمارش باشد در р.п جمع و اگر اسم غیر قابل شمارش باشد در р.п مفرد به کار میرود:

• Мно́го маши́н (تعداد زیادی ماشین)
• Мно́го ма́сла (مقدار زیادی کره)

بعد از صفات تفضیلی برای مقایسه

این مبحث حالت اضافه در زبان روسی (родительный падеж) بود که امیدواریم به خوبی یاد گرفته باشید. اگر سوالی داشتید نیز می توانید از بخش نظرات همین صفحه بپرسید. برای یادگیری کامل زبان روسی نیز می توانید در کلاس های آموزش آنلاین زبان روسی فرالن شرکت کنید. اطلاعات کامل کلاس ها در صفحه این زبان در سایت قرار دارد.