حالت به ای یا حالت داتیو در زبان روسی (да́тельный паде́ж)
حالت به ای (д.п)، حالت سوم زبان روسی است و در جواب به سوال кому? (برای اسامی جاندار) و чему? (برای اسامی بی جان) به کار میرود.
فهرست مقاله
کاربردهای д.п
مفهوم مفعولی
اسامی در این حالت، با حرف اضافه یا بدون حرف اضافه در نقش مفعول غیرمستقیم به کار میروند. بسیاری از مفعول های غیرمستقیمی که به وسیله д.п بیان میشوند، بیانگر «مفهوم به ای» هستند:
Он сказа́л об э́том преподава́телю.
او در این مورد به معلم گفت.
مفهوم نهاد منطقی
الف) جمله های بدون شخص
Мне холо́дно.
من سردم است.
ب) جمله هایی که شامل فعل нра́виться- понра́виться (به معنای مورد پسند واقع شدن، خوش آمدن) هستند، فاعل در حالت д.п قرار میگیرد:
Анто́ну понра́вился филм.
آنتون از فیلم خوشش آمد.
پ) جمله هایی که برای بیان سن یا قدمت به کار میروند:
Ско́лько лет бра́ту?
برادر چند ساله است؟
Бра́ту два́дцать лет.
برادر بیست ساله است.
Зда́нию сто лет.
ساختمان صد ساله است. (صد سال قدمت دارد)
نکته: برای بیان سن از فعل испо́лниться نیز استفاده میشود. به معنای «رسیدن به سنی»
Вчера́ мне испо́лнилось 30 лет.
دیروز من سی ساله شدم. (گذشته)
За́втра мне испо́лнится 30 лет.
فردا من سی ساله شدم. (آینده)
مفهوم زمانی
الف) در جواب به سوال когда́? ، که روزهای هفته و همچنین کلمات у́тро (صبح)، ве́чер (عصر، شب) و ночь (شب، نیمه شب)، در حالت д.п و با حرف اضافه по به کار میروند و به تکرار زمان اشاره دارد.
Мы встреча́емся по среда́м.
ما چهارشنبه ها یکدیگر را ملاقات میکنیم.
ب) در جواب به سوالات когда? (چه وقت) ، к како́му вре́мени? (نزدیک به چه زمانی) که بیانگر مقیاس زمان میباشد و ́در д.п با حرف اضافه к، مفهوم نزدیک بودن به یک مقطع زمانی را بیان میکند.
Я бу́ду там к воскресе́нью.
من نزدیک روز یکشنبه آنجا خواهم بود.
مفهوم مکانی
الف) در جواب به سوال куда? (به کجا؟) اسم در д.п با حرف اضافه к و در ترکیب با فعلهایی که حرف اضافه под- دارند (به معنای نزدیک شدن به چیزی) به کار برده میشود.
Он подошёл к столу́.
او به میز نزدیک میشود.
ب) در جواب به سوال куда? (به کجا؟) و к кому? (به نزد چه کسی؟)، اسامی در д.п با حرف اضافه к به کار میروند و معنای پیش کسی یا به نزد کسی را دارند.
Больно́й идёт к врачу́.
بیمار نزد پزشک میرود.
پ) در جواب به سوال где? (کجا؟) اسامی در д.п با حرف اضافه по به معنای حرکت در سطح چیزی یا جایی به کار میروند.
Он хо́дит по у́лице.
او در سطح خیابان راه میرود.
Я люблю́ хо́дит по бе́регу.
من دوست دارم در سطح ساحل قدم بزنم.
بیان وسیله و ابزار ارتباط
برای بیان وسیله و ابزار ارتباط و تبادل خبر در ترکیب با کلمات زیر، حرف اضافه по استفاده میشوند و کلمات در حالت д.п استفاده میشوند:
- Телефо́н (تلفن)
- Телеви́зор (تلویزیون)
- Ра́дио (رادیو)
- По́чта (پست)
- Телегра́мма (تلگرام)
Эту но́васть сообши́ли по ра́дио.
این خبر را از طریق رادیو اعلام نمودند.
اسم با حرف اضافه по
اسم با حرف اضافه по به عنوان متمم مضاف الیه در این حالت به کار میرود:
- Кни́га по фи́зике (کتاب فیزیک)
- Альбо́м по рисова́нию (آلبوم عکس)
صرف اسامی در д.п
مذکر
| Д.п جمع | Д.п مفرد | И.п |
| журна́лам | журна́лу | журна́л |
| портфе́лям | портфе́лю | портфе́ль |
مونث
| Д.п جمع | Д.п مفرد | И.п |
| ко́мнатам | ко́мнате | ко́мната |
| тетра́дям | тетра́ди | тетра́дь |
خنثی
| Д.п جمع | Д.п مفرد | И.п |
| о́кнам | окну́ | окно́ |
| моря́м | мо́рю | мо́ре |
| ко́пьям | копью́ | копьё |
این حالت به ای یا حالت داتیو در زبان روسی (да́тельный паде́ж) بود که امیدوارم به خوبی یاد گرفته باشید. اگر سوالی داشتید نیز می توانید از بخش نظرات همین صفحه بپرسید. برای یادگیری کامل زبان روسی نیز می توانید در کلاس های آموزش آنلاین زبان روسی فرالن شرکت کنید. اطلاعات کامل کلاس ها در صفحه این زبان در سایت قرار دارد.
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
عالی بود