مکان های دیدنی دامغان استان سمنان + ویدئو معرفی

دامغان یکی از قدیمی ترین شهر های ایران است. نام قدیمی آن ده مغان و سد دروازه بوده و آثار باستانی زیادی از جمله تاریخانه دارد. دامغان در گذشته پایتخت پارت ها بوده است. این شهر در مرکز شهر دامغان قرار دارد.

تعداد جمعیت این شهر بر اساس آمارگیری سال 2006 چیزی حدود 59 هزار و سیصد نفر بوده است. مردم شهر دامغان فارسی با لهجه دامغانی صحبت می کنند. دامغان را با توجه به آثار باستانی و زیبایی های طبیعی می توان یک مقصد گردشگری دانست.

همانطور که گفتیم دامغان سرزمینی تاریخی، با تمدنی کهن و پر از آثار باستانی، جاذبه های تاریخی و مناظر طبیعی شگفت انگیز است که همواره مورد توجه تعداد زیادی از باستان شناسان، گردشگران و علاقه مندان بوده است.

این شهر روزگاری به عنوان پایتخت حکومت «اشکانیان» نیز در کتیبه «سارگون دوم آشور پت ننه» شناخته می شد. به آن «گومش» یا «قمس» می گویند. شهری که هنوز می توان بقایای دیوار معروف «بارو» را که روزگاری دور آن ساخته شده بود، دید.

این شهر زیبا علاوه بر پسته های خوشمزه و معروفش به چشمه آب معدنی «باداب سورت» نیز معروف است که امروزه به یکی از محبوب ترین آبگرم ها تبدیل شده است. آثار تاریخی و مکان های دیدنی زیادی در دامغان وجود دارد که در ادامه به معرفی برخی از مهم ترین و معروف ترین آنها می پردازیم.

به طور قطع می توان گفت که «تاریخانه» که در جنوب شرقی این شهر قرار دارد، به عنوان یکی از عبادتگاه های باشکوه و ارزشمند ایران باستان، و به گفته بسیاری از کارشناسان مهم ترین و قدیمی ترین عمارت دامغان است.

متأسفانه در زمان حاضر فقط یک بنای متروکه و صد بنای مخروبه را می بینیم که دارای 26 ستون مدور به ارتفاع حدود 6 متر از کف تا سقف است که به آنها «چهل ستون» می گویند. نکته جالب در مورد این بنای قدیمی قدمت آن است. طی بررسی های انجام شده توسط اداره کل باستان شناسی به نظر می رسد اولین بنا آتشکده ای بوده است که پس از بناهای حکومت ساسانیان ساخته شده و در قرن دوم میلادی و در زمان تسلط اعراب مسلمان بر ایران ساخته شده است، تغییر کاربری داد و تبدیل به مسجد شد.

در مورد نامگذاری این بنای باستانی به تاریخ، به نظر می رسد که «تاریکی» به معنای «خدا» باشد. بنابراین پس از تبدیل شدن این بنا به مسجد، او به «ناری خانه» و بعدها به «تاریخانه» معروف شد.

محوطه تاریخی تپه حصار دامغان یکی از ارزشمندترین میراث ایران باستان است که در کنار ضلع جنوبی شهر قرار دارد. این محوطه باستانی پس از کاوش ها و تحقیقات «اریش فردریش اشمیت» (از باستان شناسان برجسته جهان با تابعیت آلمانی-آمریکایی که تحقیقات گسترده ای در نقاط مختلف ایران و محوطه های باستانی و تاریخی ارزشمند کشور انجام داده است) کشف شد.

بر اساس اطلاعات به دست آمده، آثار کشف شده در این مکان تقریباً به سال های 2000 تا 2200 قبل از میلاد می رسد. پس از سه کاوش در این محوطه تاریخی که با کشف یک سری کتیبه های منقوش به خط میخی بابلی باستان، اطلاعات قابل توجهی در مورد تپه حصار به دست آمد که هنوز ترجمه یا گویا کتیبه نشده است. آثاری که پیشینه آن به ۲۰۰۰ تا ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد می رسد.

اگرچه برخی این اکتشافات ارزشمند را شاهدی بر مبادلات فرهنگی تمدن های فلات ایران و بین النهرین در گذشته های دور می دانند. متاسفانه اطلاعات و جزئیات دقیقی در دست نیست.

در شمال شرقی شهر دامغان و در کنار مسجد این شهر، بنایی متعلق به دوران سلطنت «سلطان مسعود غزنوی» معروف به «مقبره پیر علمدار» قرار دارد. این بنای تاریخی در واقع یک برج مدور، بسیار زیبا و از آجرهایی است که ارتفاع آن به 13 متر می رسد. به نظر می رسد این برج آرامگاه یکی از حاکمان قومس یا دامغان قدیم به نام «محمد بن ابراهیم» پدر «ابوحرب بختیار» باشد که در اوایل قرن پنجم میلادی ساخته شده است.

این بنای تاریخی که نه تنها به هنر آجرسازی شهرت دارد، به دلیل کتیبه گچی که در اطراف ایوان برج مقرنس قرار دارد نیز بسیار مشهور است و از ویژگی های بارز این اثر پیچیدن و اکو شدن صدای شما هنگام صحبت کردن در روی زمین این بنا تا سقف است.

مکان تاریخی بعدی ما مسجد جامع دامغان است که یکی از مکان های معروف دامغان به شمار می رود. این مسجد باشکوه قدمتی بسیار دارد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مسجد تاریخی و مسجد جامع دامغان از مهمترین آثار تاریخی دامغان هستند. قدمت این آثار تاریخی به قرن چهارم و پنجم میلادی باز می گردد. البته مسجد جامع دامغان در طول سالیان متمادی بارها بازسازی شده است.

از زمان ساخت بنای اولیه این مسجد اطلاع دقیقی در دست نیست. هیچ یک از مورخان قدیم در آثار خود از مسجد دامغان یاد نکرده اند. اولین کسی که از وجود مسجد در شهر دامغان صحبت کرد مقدسی، جغرافیدان مسلمان است. وی در توصیف شهر دامغان از مسجدی تمیز و زیبا یاد کرد. مقدسی در سال 375 هجری قمری از دامغان دیدن کرد.

بر اساس شرایط شهر دامغان در این سال‌ها، محققان معتقدند مسجد مقدسی، مسجد تاریخی دامغان است. اما در برخی منابع از جمله «مجله سفر استرآباد، مازندران و گیلان»، ساخت بنای اولیه این مسجد را به هارون الرشید نسبت داده اند. در برخی منابع زمان ساخت این بنا را زمان خلافت مأمون اعلام کرده اند. البته بنای اولیه مسجد در طول تاریخ ویران شد و سپس قسمت های مختلف مسجد توسط افراد مختلف بازسازی شد.

مسجد جامع دامغان در زمینی مستطیل شکل به عرض 62 متر و طول 70 متر ساخته شده است. دو در ورودی برای مسجد در نظر گرفته شده که یکی به گنبد قیصریه و دیگری به محله خوریا منتهی می شود. صحن اصلی مسجد مستطیل شکل 29 متر طول و 26 متر عرض دارد. قدیمی ترین شبستان مسجد در ضلع غربی بنا قرار دارد. در ضلع شرقی شبستانی زیرزمینی ساخته شده است.

راهروی جنوبی بنا که توسط یکی از سربازان قاجار ساخته شده است به مسجد سرهنگ معروف است. صحن جدید مسجد در ضلع شمالی بنا قرار دارد. بقایای ستون های اتصال در ضلع شرقی، غربی و شمالی دیده می شود که نشان از مسقف بودن بخشی از بنا در گذشته دارد. این مساحت مسقف حدود 280 متر مربع بود. راهرویی به طول 20 متر و عرض 4 متر این قسمت قدیمی را به صحن جدید مسجد متصل می کند. این راهرو و مناره مسجد از قدیمی ترین اجزای این بنا است.

نکته جالبی که در مورد مسجد قدیمی در زیرزمین و ستون های آن وجود دارد این است که اگر شما کنار ستون در گوشه ای باایستید و صحبت کنید در طرف دیگر و سمت مخالف اگر فردی باایستد و گوش خود را روی ستون قرار دهد ,صدای شما را به راحتی خواهد شنید و این از عجایب معماری آن دوران محسوب می شود که این فن معماری را در عمارت عالی قاپی اصفهان هم می توتن مشاهده کرد .

و در پایان به اشاره به خانه و نگارخانه ای زیبا در نزدیکی تاریخ و مسجد جامع دامغان وجود دارد که دیدن آن به همه گردشگران توصیه می شود زیرا این مکان شما را بسیار آرام می کند. خانه تیمارستان دامغان بنایی است چپگرا، متعلق به دوره پهلوی دوم که از سبک معماری همان دوره استفاده کرده، درونگرا و دارای حیاط مرکزی است.

این بنای زیبا، فرهنگسرای دامغان و مرکز راهنمایی گردشگری است.

از ویژگی های خاص تپه دامغان می توان به حیاط مربع شکل با حوض فیروزه ای در مرکز آن و وجود نقش برجسته های سرامیکی از بناهای تاریخی دامغان، نقوش تپه حصار و شاعر معروف منوچهری دامغانی که دیوارهای آن را تزئین کرده است، اشاره کرد. در داخل گالری این مکان عکس های زیبا و جالبی از شهر به خصوص تاریخ وجود دارد که با مشاهده آنها می توانید روند بررسی و تغییر این بنا را مشاهده کنید.