در زبان ایتالیایی چندین وجه وجود دارد که دانستن آنها از واجبات است. این وجه ها عبارتند از وجه خبری، وجه امری، وجه شرطی و وجه التزامی. در این مقاله می خواهیم سراغ وجه ساده التزامی و ساختار و فرمول و سپس کاربردش برویم.
ساختار وجه ساده التزامی بسیار ساده است و فقط کافی است پایانه مصدر فعل ها را که –are, –ere و –ire هستند را حدف کنید و مطابق جدول زیر پایانه های جدید را اضافه کنید:
| Pronoun
ضمیر |
Strizzare
عطسه کردن |
Vivire
زندگی کردن |
|---|---|---|
| I | Io strizzi I squeezeفشار دهم |
Io viva I liveزندگی کنم |
| You (informal singular) | Tu strizzi You squeezeفشار دهی |
Tu viva You liveزندگی کنی |
| He | Lui strizzi He squeezesفشار دهد |
Lui viva He livesزندگی کند |
| She / You (formal singular) | Lei strizzi She / You squeezeفشار دهد |
Lei viva She / You liveزندگی کند |
| You (plural) | Voi strizziate You squeezeفشار دهید |
Voi viviate You liveزندگی کنید |
| We | Noi strizziamo We squeezeفشار دهیم |
Noi viviamo We liveزندگی کنیم |
| They | Loro strizzino They squeezeفشار دهند |
Loro vivano They liveزندگی کنند |
همانطور که در جدول بالا هم دیدید، پایانه های التزامی افعال are- به ترتیب i, i, i, iamo, iamo, iate, ino و برای هر دو گروه –ere و –ire دار به ترتیب و به صورت مشترک a, a, a, iamo, iate, ano بودند.
لازم به ذکر است دقیقا مانند بازه های زمانی دیگر، این وجه هم دارای استثناهای دیکته ای و نگارشی خاص خود است و باید بسیار به آنها دقت کرد. برای مثال افعالی که به –care و –gare ختم می شوند دو هنگام صرف شدن یک h به آنها بتید اضافه شود.
- (pagare (to pay (پرداختن)
- io paghi (بپردازم)
و افعال مختوم به –ciare و –giare هم i اضافه خود را از دست می دهند.
- lasciare (to let) (اجازه دادن)
- io lasci (اجازه بدهم)
نکته ای که اینجا بسیار مهم است و بر خلاف چیزی است که همیشه در مبحث ضمایر اعلام کردیم، این است که به دلیل تشابه صرفی و پایانه افعال در سه شخص مفرد اول، دوم و سوم، در این وجه دیگر باید ضمایر آنها را ذکر کنیم تا از گیج شدن و ابهام جلوگیری کنیم.
اما در حالت های گرامری و بازه های دیگر داستان این طور نبود و پایانه ها به دلیل متفاوت بودن به ما می گفتند که در مورد چه فاعلی داریم صحبت می کنیم.
برای مثال اگر فقط بگویید che strizzi “که فشار دهم/دهی/دهد” فرد مخاطب شما قطعا گیج می شود چون ضمیر فاعلی و شخص آن به دلیل تشابه صرفی معلوم نیست و باید حتما در جمله مناسب و با ضمیر در خور آن بیاورید. مثال:
Mi pare che lei mi strizzi l’occhio. (I think she winks at me)
فکر کنم او به من چشمک زد.
علاوه بر استثناهای دیکته ای، در این وجه هم مانند دیگر وجه ها و بازه ها افعال بی قاعده داریم که معروف ترین آنها در وجه ساده التزامی زبان ایتالیایی عبارتند از:
| Pronoun
ضمیر |
Andare | bere | Potere | venire | uscire |
|---|---|---|---|---|---|
| I | Io vada I goبروم |
Io beva I drinkبنوشم |
Io possa I canبتوانم |
Io venga I comeبیایم |
Io esca I go outخارج شوم |
| You (informal singular) | Tu vada You goبروی |
Tu beva You drinkبنوشی |
Tu possa You canبتوانی |
Tu venga You comeبیایی |
Tu esca You go outخارج شوی |
| He | Lui vada He goesبرود |
Lui beva He drinksبنوشد |
Lui possa He canبتواند |
Lui venga He comesبیاید |
Lui esca He goes outخارج شود |
| She / You (formal singular) | Lei vada She / You goبرود |
Lei beva She / You drinkبنوشد |
Lei possa She / You canبتواند |
Lei venga She / You comeبیاید |
Lei esca She / You go outخارج شود |
| You (plural) | Voi andiate You goبروید |
Voi beviate You drinkبنوشی |
Voi possiate You canبتوانید |
Voi veniate You comeبیایید |
Voi usciate You go outخارج شوید |
| We | Noi andiamo We goبرویم |
Noi beviamo We drinkبنوشیم |
Noi possiamo We canبتوانیم |
Noi veniamo We comeبیاییم |
Noi usciamo We go outخارج شویم |
| They | Loro vadano They goبروند |
Loro bevano They drinkبنوشند |
Loro possano They canبتوانند |
Loro vengano They comeبیایند |
Loro escano They go outخارج شوند |
همانطور که می بینید، صرف فعل ضمیر ما ‘noi’ در وجه التزامی دقیقا مانند صرف همین فعل با همین ضمیر در وجه خبری است.
اکنون می خواهیم سراغ افعال کمکی و وجهی معروف این وجه برویم:
| Pronoun
ضمیر |
Avere (To have)
داشتن |
Essere (To be)
بودن |
Dare (To give)
دادن |
Sapere (To know)
دانستن |
Stare (To stay)
ماندن |
|---|---|---|---|---|---|
| I | Io abbia I haveداشته باشم |
Io sia I amباشم |
Io dia I giveبدهم |
Io sappia I knowبدانیم |
Io stia I stayبمانیم |
| You (informal singular) | Tu abbia You haveداشته باشی |
Tu sia You areباشی |
Tu dia You giveبدهی |
Tu sappia You knowبدانی |
Tu stia You stayبمانی |
| He | Lui abbia He hasداشته باشد |
Lui sia He isباشد |
Lui dia He givesبدهد |
Lui sappia He knowsبداند |
Lui stia He stays بماند |
| She / You (formal singular) | Lei abbia She / You haveداشته باشد |
Lei sia She / You areباشد |
Lei dia She / You giveبدهد |
Lei sappia She / You knowبداند |
Lei stia She / You stayبماند |
| You (plural) | Voi abbiate You haveداشته باشید |
Voi siate You areباشید |
Voi diate You giveبدهید |
Voi sappiate You knowبدانید |
Voi stiate You stayبمانید |
| We | Noi abbiamo We haveداشته باشیم |
Noi siamo We areباشیم |
Noi diamo We giveبدهیم |
Noi sappiamo We knowبدانیم |
Noi stiamo We stayبمانیم |
| They | Loro abbiano They haveداشته باشند |
Loro siano They areباشند |
Loro diano They giveبدهند |
Loro sappiano They knowبدانند |
Loro stiano They stayبمانند |
چه زمانی باید وجه التزامی استفاده کنیم؟
اکنون که با صرف افعال در این وجه آشنا شدیم می خواهیم سراغ کاربرد آنها برویم.
1) اولین کاربرد شکل ساده وه التزامی، برای بیان و نشان دادن موقعیت و شرایط فرضی و خیالی است.
شاید اینجا برای دوست داران، فراگیران و دنبال کنندگان حرفه ای تر این زبان سوال پیش بیاید که خب فرق وجه التزامی در این کاربرد با وجه شرطی در چیست؟
در جواب این سوال حرفه ای و ریز بینانه باید بگوییم که در وجه التزامی و این کاربردش، ما یک مورد دیگر هم داریم که در وجه شرطی نداریم و آن هم تغییر فاعل در وسط جمله است. مثال:
Che peccato che lei sia lontana da me!
It’s awful that she is far from me!
این که او از من خیلی دور است، افتضاح است.
Lei pensa che gli studenti siano ancora sul treno.
She thinks that the students are still on the train.
فکر می کند که دانش آموزان هنوز در قطار هستند.
2) از حالت التزامی برای بیان احساسات در مورد چیزی هم استفاده می شود:
Loro temono che voi non siate fedeli.
They fear that you are not faithful.
می ترسند که وفادار نباشی.
Sono contento che lei balli con me.
I’m happy that she is dancing with me.
خوشحالم که با من می رقصد.
Che bello che tu sia da me!
It’s so great that you are in my home.
عالی است که در خانه من هستی.
3) هر گاه بخواهیم در مورد چیزی صحبت کنیم که در آن موارد نظیر عدم قطعیت، شک، غیر واقعی بودن و موارد از این دست باشد، می توانیم از حالت و وجه التزامی استفاده کنیم. مثال:
Credo che piova oggi a Napoli.
I believe that it’s raining today in Naples.
فکر کنم (معتقدم) امروز هوا در ناپل بارانی است.
Ritengo che la sindaca non possa fare peggio di quello che fa.
I believe / I’m convinced (this verb is a little stronger than pensare / credere) that the (female) mayor cannot do worse than what she is doing.
فکر کنم شهردار زن از این بدتر دیگر نمی تواند انجام دهد.
È facile che noi siamo a San Paolo in febbraio.
It’s probable that we will be in São Paulo in February.
احتمال دارد که ماه فوریه در ساوپاولو باشیم.
È difficile che lei faccia un buon caffè.
It’s unlikely that she will make a good coffee.
احتمال اینکه قهوه خوب درست کند, خیلی کم است.
È difficile che quella squadra perda una partita.
It’s unlikely that the team will lose a game.
احتمال اینکه تیم بازی را ببازد وجود ندارد.
Mi pare che loro bevano grappa.
It seems to me they’re (probably) drinking grappa.
به نظرم احتمالن دارند گراپا می نوشند.
4) از این وجه در توصیه ها هم استفاده می شود.
Cosa possiamo regalare ai suoi genitori?
What can we give to his parents?
چه چیزی می توانیم به عنوان هدیه برای والدینش بخریم؟
Mi pare che loro bevano grappa.
I think they drink grappa.
فکر کنم گراپا بنوشند.
Okay, prendiamo una bottiglia.
Okay, let’s buy a bottle.
اوکی، پس یک بطری از آن می خریم.
5) کاربرد دیگر حالت التزامی برای بیان هدف، استثناها و تناقض گویی است.
در زبان ایتالیایی بعد از عبارات با معانی “تا” /”برای”/”مگر”و “به جز” می توانیم التزامی به کار ببریم.
Cerco informazioni sui treni così che non vi perdiate domani.
I’m looking for information on the trains so that you will not get lost tomorrow.
به دنبال اطلاعات در قطار هستم تا فردا گم نشوی.
Vado a Roma a meno che la carta di credito non funzioni.
I’m going to Rome unless the credit card doesn’t work.
.به رم می روم مگر اینکه کارت اعتباری ام کار نکند.
Mangiamo fuori a meno che non piova.
We eat outside as long as it doesn’t rain.
تا زمانی که باران نبارد, بیرون غذا می خوریم.
Affinché tu possa parlare bene italiano, devi studiare.
In order for you to be able to speak Italian, you must study.
برای اینکه بتوانی ایتالیایی صحبت کنی، باید مطالعه کنی.
6) تصدیق انجام کاری؛ کاربرد دیگر این وجه است.
Nonostante Raffaella mi ami, mi tortura.
Although Raffaella loves me, she tortures me.
با وجود اینکه رافیلا عاشقم است، خیلی زجرم می دهد.
Nel bene o nel male purché se ne parli.
[Saying] Any publicity is good publicity. (More literally: “In the good or the bad, provided it’s spoken of.”)
تا زمانی که در موردش صحبت نشود، خوب یا بد آن معلوم نمی شود.
7) کاربرد بعدی حالت ساده التزامی بیان آرزوها و دستور دادن است.
Ci auguriamo che lei cucini per noi.
We hope that she will cook for us.
امیدواریم برایمان آشپزی کند.
Bisogna che io sia in ufficio alle 10:00.
It’s necessary that I be in the office at 10:00.
مهم است که ساعت 10 اداره باشم.
Non vedo l’ora che venga questo cantante in Europa.
I can’t wait for this singer to come to Europe.
نمی توانم منتظر آن خواننده بمانم تا به اروپا بیاید.
8) کاربرد بعدی، همراه با اصطلاحات مشخص و معین زمانی است.
È ora che tu cresca!
It’s time for you to grow up!
زمان آن آمده است تا بزرگ شوی.
È ora che tu vada.
It’s time for you to go.
زمان آن است که بروی.
È ora che si guadagni di più.
It’s time that one earns more. (Note that the subject changes grammatically, so the subjunctive is still triggered.)
زمان آن رسیده است که پول بیشتری در بیاوریم.
Prima che tu vada, voglio darti un consiglio.
Before you go, I want to give you advice.
قبل از آنکه بروی، می خواهم تو را چند نصحیت بکنم.
Prima che sia troppo tardi, voglio bere un caffè.
Before it is too late, I want to drink a coffee.
قبل از اینکه خیلی دیر شود، می خواهم قهوه بنوشم.
9) کاربرد بعدی حالت اشاره به قبل است.
Ho bisogno di trovare un appartamento che abbia due camere.
I need to find an apartment that has two bedrooms.
نیاز دارم آپارتمانی پیدا کنم که دو اتاق خواب دارد.
اکنون به جمله زیر با همان معنی و وجه خبری دقت کنید:
Ho un appartamento che ha due camere.
I have an apartment that has two bedrooms.
آپارتمانی دارم که دو اتاق خواب دارد.
جمله اول به دلیل عدم وجود در وجه التزامی رفت ولی جمله دوم به دلیل وجود در وجه خبری آمد.
Lui è il ragazzo più permaloso che conosca.
He is the touchiest/crankiest guy that I know.
او سر سخت ترین فردی است که می شناسم.
Non so come lei abbia l’audacia di fare questo.
I don’t know how she has the audacity to do this.
نمی دانم چطور جرات این جسارت را پیدا کرده است.
10) کاربرد بعدی در مورد آینده است.
Spero che vengano.
I hope that they come.
امیدوارم که بیایند.
جمله بالا را در وجه خبری هم می توان به کار برد.
11) و کاربرد آخر برای بیان تعجب است.
Che lui esca pure prima di quanto dovrebbe, non mi interessa.
May he leave earlier than he should (is required/expected to); it doesn’t matter to me.
شاید زودتر از موعد باید برود، برایم مهم نیست.
Che vengano alla festa se vogliono.
May they come to the party if they want to.
شاید اگر بخواهند، می آیند.
چه زمانی نباید از حالت التزامی استفاده کنیم؟
بسیاری از ایتالیایی‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که تحصیلات سنتی کمتری دارند، از حالت التزامی اجتناب می‌کنند و حتی زمانی که این وجه «صحیح» در نظر گرفته می‌شود، از وجه خبری استفاده می‌کنند. و ایتالیایی‌هایی که با زبان‌های دیگر ایتالیا صحبت می‌کنند (اغلب به‌طور آزاردهنده‌ای به عنوان «گویش‌ها» مورد تحقیر قرار می‌گیرند) تمایل دارند که وجه التزامی ایتالیایی را به‌طور تصادفی‌تر به کار ببرند.
این وجه بیشتر توسط ایتالیایی‌های تحصیل‌کرده و به‌ویژه ایتالیایی‌هایی که می‌خواهند نشان دهند تحصیل کرده‌اند و عملا کاربرد آن توسط چه بومی های تحصیل کرده و چه فراگیران حرفه ای تر, نشان از سواد بالای آنها دارد.
این بود از کاربرد حالت التزامی ساده در زبان ایتالیایی که امیدوارم به خوبی یاد گرفته باشید. اگر سوالی در این موضوع دارید، حتما از بخش نظرات همین صفحه مطرح کنید تا پاسخ دهیم. همچنین می توانید در کلاس های آموزش زبان ایتالیایی فرالن شرکت کنید تا به این زبان شیرین به طور کامل مسلط شوید. اطلاعات بیشتر کلاس ها، در صفحه این زبان در سایت وجود دارد.
