موقعیت و عملکرد اسم در زبان ترکی استانبولی

در زبان ترکی استانبولی، اسم ها ممکن است به اشکال اسم خاص، اسم عام، اسم جمع، اسم انتزاعی، اسم ترکیبی و یا مرکب باشند. در این مقاله به بررسی موقعیت و عملکرد اسم در زبان ترکی استانبولی می پردازیم. برای یادگیری کامل زبان ترکی استانبولی نیز پیشنهاد می کنم حتما در کلاس های آموزش زبان ترکی استانبولی وب سایت فرالن شرکت کنید.

اسم خاص

اسامی خاص اسم ‌هایی هستند که تنها مختص به یک شخص یا مکان خاص می باشد. مثل اسامی افراد، شهرها، کشورها، دین و مذهب، زبان ها، موسسه‌ها و گروه‌ها و … .

نکته: اسامی خاص در زبان ترکی استانبولی همیشه و در همه جا با حروف بزرگ آغاز می شوند و پیش از چسبیدن پسوندی به آنها حتما باید از《’》استفاده کنیم.

اسم عام

اسم عام اسمی است که بر همه‌ی افراد، اشیا و مفاهیم دلالت می‌کند و بین آن‌ها مشترک است. برخلاف اسم خاص که به یک شخص یا شی اشاره می کند، اسم عام به دسته‌ای با خصوصیات مشترک از آن چیز اشاره می‌کند.

به عنوان مثال: مادر، پدر، زن، مرد، مدرسه و …

اسم جمع

اسامی جمع همانطور که از اسمشان پیداست اسم‌هایی هستند که بر بیش از یک نفر یا یک چیز دلالت دارند با Lar/Ler جمع بسته می شوند که در این مقاله به بررسی بیشتر آنها خواهیم پرداخت.

اسم مرکب

اسم‌ های مرکب اسامی هستند که از ترکیب حداقل دو لغت (فعل، اسم، صفت) تشکیل می‌شود. برای مثال در زبان فارسی واژه‌ی “کتابخانه” یک واژه‌ی مرکب است که از ترکیب “کتاب” و “خانه” ساخته شده است.

به جدول زیر دقت کنید:

جمع بستن اسم و یا کلمات

اسم ها با توجه به نرمی یا سختی کلمه با پسوند های Lar/Ler جمع بسته می شوند. گاهی برای اسامی خاص حالت جمع مخصوصی به کار میرود. به مثال زیر توجه کنید.

Türkler, Napolyonları hatta Cengizleri kıskandıracak fetihler yapmışlardır.

فتوحات ترکها، برای برانگیختن حسادت ناپلئون ها و حتی چنگیز خانها کافی خواهد بود.

اگر تعداد زیادی افراد یک فامیل مد نظر باشد:

İngiltere Gorge’lardan çok hizmet görmüştür.

انگلستان از خدمات جورج ها بسیار بهره برده است.

وقتی که بین یک اسم معمولی و مقام دولتی مقایسه به عمل آید:

Türk gençliği daha nice Atatürkler, İsmet İnönüler yetiştirir.

جوانان ترک، آتاتورک ها و عصمت اینونوها به جامعه تحویل خواهند داد.

وقتی از خانواده های تاریخی صحبت می شود:

• Tepedelenliler (تپه دلنی ها)

هنگامی که از ملیتها نام برده می شود:

Türkler ve Ingilizler doğuştan centilmendirler.

ترک ها و انگلیسی ها از بدو تولد جنتلمن هستند.

موقعیت و عملکرد اسم

اسم در جمله ممکن است موقعیت فعالی و یا مفعولی داشته باشد.

طرز تشکیل اسم

علاوه بر اسامی موجود، با افزودن پسوند به ضمایر، سایر اسم ها و ریشه افعال، اسامی جدید ایجاد می شوند. اسم هایی که از فعل ساخته می شوند.

افعال در حالت نهادی می توانند به اسم تبدیل شوند، که نام فعلی خواهند ساخت:

همچنین می توان برای ساخت اسم با حذف علائم فعلی mak/mek از آخر افعال اقدام کرد.

با افزودن پسوند (LIK (lık,lik,Luk,lük به فعل شرایط عمل یا موقعیت فعل به دست می آید، این حالات خیلی کم خواهند بود.

Koşmak = koşmaklık

Yürümek = yürümeklik

با افزودن پسوند (IŞ,YIŞ (ış, iş,uş,üş,yış,yiş,yüş, yuş به ریشه فعل نحوه و روش انجام به وجود می آید:

با افزودن حرف k به آخر ریشه فعل و افزودن وام لازم (ak,ık,ik,uk,ük).

با افزودن (ım,im,um,üm) به آخر فعل می توان به این های جدید دست یافت.

با افزودن (GI,KI (ğı,ğı,gu,gü,kı,ki,ku,kü به فعل، نام ابزار و یا نتیجه فعل به دست می آید. مثل:

با افزودن Ç به ریشه فعل برای نشان دادن ابزار یا فاعل.

با افزودن (GAÇ,KAÇ (geç / keç و غیره برای مشخص کردن ابزار یا فاعل با ظرفیت یا کیفیت ویژه فعل.

با افزودن I,İ,U,Ü برای اسامی مجرد.

با افزودن ıntı,inti,untu, ünlü برای تکمیل عملکرد فعل.

با افزودن tı,tı,tu,tü برای ساخت مفعولی فعل.

امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد و با مبحث موقعیت و عملکرد اسم در زبان ترکی استانبولی به خوبی آشنا شده باشید. اگر سوالی دارید حتما از بخش نظرات همین مقاله مطرح کنید. همچنین اگر می خواهید زبان ترکی استانبولی را به طور کامل یاد بگیرید و به آن مسلط شوید، پیشنهاد می کنم در کلاس های آموزش زبان ترکی استانبولی فرالن شرکت کنید. اطلاعات بیشتر را در صفحه مربوط به ترکی استانبولی در سایت دنبال کنید.