زمان حال استمراری در ترکی استانبولی (Şimdiki Zaman)
تو این مطلب می خواهیم با گرامر زمان حال استمراری در ترکی استانبولی (Şimdiki Zaman) آشنا بشیم. کی از şimdiki Zaman استفاده می کنیم؟
در زبان ترکی استانبولی برخی زبان ها که از زمان حال ساده (geniş zaman) برای بیان کارهای روزمره استفاده می شود، از زبان حال استمراری برای بیان این کار و همچنین:
- کار هایی که در حال حاضر در حال انجامشان هستیم (حال استمراری)
- عادت ها و احساسات
- آینده نزدیک
فرمول:
ریشه فعل + حرف صدادار مناسب + پسوند yor + پسوند شخصی
برای بدست آوردن ریشه فعل mak/mek را حذف میکنیم.
نکته: چنانچه ریشه فعل به حرف صدادار ختم شود؛ اول حرف صدادار در ریشه فعل را حذف می کنیم و بعد یکی از حروف i/-ı/-u/-ü را اضافه و به علاوه پسوند yor که مربوط به این زمان است می کنیم و در مرحله آخر پسوند مناسب ضمیر را انتخاب میکنیم.
با توجه به آخرین حرف صدادار ریشه فعل یکی از حروف صدادار پایین را انتخاب می کنیم.
- a,ı = ı
- e,i = i
- o,u = u
- ö,ü = ü
مثال:
Kalkmak > Kalk > Kalkıyorum
بلند میشوم
Uyumak > Uyu > Uyuyorum
می خوابم
Gitmek > Git > Gidiyorum
می روم
Yüzmek > Yüz > Yüzüyorum
شنا میکنم
اگر ریشه فعل به حروف صدادار-ı/-i/-u/-ü ختم شده باشد فقط yor اضافه می کنیم.
Okumak > Oku > Okuyorum
می خوانم
Yürümek > Yürü > Yürüyorum
راه می روم
اگر ریشه فعل به حروف صدادار -a/-eختم شود، آنها را حذف و با توجه به حروف صدادار قبلی، یکی از حالت های زیر را می گیرد و به قبل yor اضافه می شود:
- a > -ı , -u
- e > -i , -ü
اگر آخرین حرف صدادار a/ı باشد از ıyor
اگر آخرین حرف صدادار o/u باشد از uyor
اگر آخرین حرف صدادار e/i باشد از iyor
اگر آخرین حرف صدادار ü/ö باشد از üyor
استفاده میکنیم.
Oynamak > Oyna > Oyn > Oynuyorum
بازی میکنم
Yıkamak > Yıka > Yık > Yıkıyorum
می شویم
Ödemek > Öde > Öd > Ödüyorum
می پردازم
Dinlemek > Dinle > Dinl > Dinliyorum
گوش می دهم
دو استثنا در صرف برخی افعال وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
1. در صرف دو فعل yemek/demek که به حرف صدادار e ختم شده اند، طبق قانون بالا باید حذف صدادار را حذف کرد، درحالی که با حذف آن تنها یک حرف باقی می ماند، در این حالت از حرف اضافه i استفاده و yor رو در ادامه می آوریم.
Yemek > ye > y > yiyor
می خورد
Demek > de > d > diyor
می گوید
2. در افعال زیر صرفا به دلیل آوایی و تلفظ راحت تر، بعد از اضافه شدن کلمه yor حرف d به t تبدیل می شود.
Gitmek > Git > Gid > Gidiyor
می رود
Tatmak > Tat > Tad > Tadıyor
میچشد، مزه می کند
Etmek > Et > Ed > Ediyor
انجام میدهد
Seyretmek > Seyret > Seyred > Seyrediyor
تماشا میکند
در جدول زیر ضمیر ها و پسوند ضمایر حال استمراری را مشاهده می کنید:
um/üm | Ben |
sun/sün | Sen |
_ | O |
uz/üz | Biz |
nuz/ nüz | Siz |
(lar/ler) | Onlar |
نکته: دقت داشته باشید که بعد از yor ما فقط از دو حرف صدادار u/ü می توانیم استفاده کنیم، در صورتی که برای دیگر زمان ها و پسوند ها اینطور نیست.
مثال:
Ben yazıyorum
من مینویسم
Sen yazıyorsun
تو مینویسی
O yazıyor
او می نویسد
Biz yazıyoruz
ما می نویسیم
Siz yazıyorsunuz
شما می نویسید
Onlar yazıyor (lar)
آنها می نویسند
چند جمله مثبت:
Ben parka gidiyorum.
من به پارک می روم.
O yemek yiyor.
او غذا می خورد.
Biz Türkçe öğreniyoruz.
ما ترکی یاد میگیریم.
Siz otobüse biniyorsunuz.
شما سوار اتوبوس می شوید.
فهرست مقاله
منفی سازی (حال استمراری) (Olumsuz)
برای منفی کردن این زمان باید از پسوند منفی ساز MA استفاده کرد که با توجه به آخرین حرف صدادار کلمه، متغیر است.
- Ma = mı/mu
- Me = mi/mü
اگر آخرین حرف صدادار a/ı باشد از mı
اگر آخرین حرف صدادار o/u باشد از mu
اگر آخرین حرف صدادار e/i باشد از mi
اگر آخرین حرف صدادار ü/ö باشد از mü
استفاده میکنیم.
Tatmak > Tat + mı > Tatmıyor
نمیچشد، مزه نمی کند
Uyumak > Uyu + mu > Uyumuyor
تماشا نمیکند
Gitmek > Git + mi > Gitmiyor
نمی رود
Görmek > Gör + mü > Görmüyor
نمی بیند
چند جمله منفی:
Ben kitap okumuyorum.
من کتاب نمی خوانم.
O sınıfa gelmiyor.
او به کلاس نمی آید.
Biz İngilizce konuşmuyoruz.
ما انگلیسی صحبت نمی کنیم.
Onlar televizyon izlemiyor(lar).
آنها تلویزیون تماشا نمی کنند.
مثبت سوالی (Olumlu Soru)
برای سوالی کردن از پسوند سوالی ساز MI باید استفاده کرد که دقیقا مثل پسوند های منفی ساز ۴ حالت دارد که با توجه به آخرین حرف صدادار کلمه، متغییر است، اما چون در زمان حال استمراری یا همان şimdiki zaman از پسوند yor باید استفاده کرد پس قاعدتاً فقط از یک حالت پسوند سوالی، یعنی mu می توان استفاده کرد.
اگر آخرین حرف صدادار a/ı باشد از mı
اگر آخرین حرف صدادار o/u باشد از mu
اگر آخرین حرف صدادار e/i باشد از mi
اگر آخرین حرف صدادار ü/ö باشد از mü
استفاده میکنیم.
فرمول حالت سوالی مثبت:
ریشه فعل + i(I)yor + پسوند سوالی ساز mu + میانجی بین حروف صدادارy (در اول شخص مفرد و جمع) + پسوند ضمیر
Ben geliyor muyum?
آیا من می آیم؟
Sen geliyor musun?
آیا تو می آیی؟
O geliyor mu?
او می آید؟
Biz geliyor muyuz?
ما می آییم؟
Siz geliyor musunuz?
شما می آیید؟
Onlar geliyor (lar) mı?
آنها نی آیند؟
چند جمله مثبت سوالی:
Sen yarın arkadaşların ile buluşuyor musun?
تو فردا با دوستانت ملاقات خواهی کرد؟
Onlar her sabah spor yapıyorlar mı?
آیا آنها هر صبح ورزش می کنند؟
Benimle geliyor musunuz?
با من می آیید؟
منفی سوالی (Olumsuz Soru)
ساختار منفی سوالی در حال استمراری ترکیبی از حالت منفی و حالت سوالی مثبت است که در بالا توضیح دادیم.
فرمول منفی سوالی:
ریشه فعل + mI منفی ساز + (نشانه حال استمراری) I yor + پسوند سوالی ساز mı + (در اول شخص مفرد و جمع) y + پسوند ضمیر
Ben gelmiyor muyum?
آیا من نمی آیم؟
Sen gelmiyor musun?
آیا تو نمی آیی؟
O gelmiyor mu?
او نمی آید؟
Biz gelmiyor muyuz?
ما نمی آییم؟
Siz gelmiyor musunuz?
شما نمی آیید؟
Onlar gelmiyor (lar) mı?
آنها نمی آیند؟
چند جمله منفی سوالی:
Neden yemek yemiyor musun?
چرا غذا نمی خوری؟
işe gitmiyor muyuz?
سر کار نمی رویم؟
Kahvaltı etmiyorlar mı?
صبحانه نمی خورند؟
این بود از زمان حال استمراری در ترکی استانبولی (Şimdiki Zaman) که امیدوارم به خوبی یاد گرفته باشید. اگر سوالی دارید حتما از بخش نظرات همین مقاله مطرح کنید، من پاسخگوی سوالات شما هستم. همچنین اگر می خواهید زبان ترکی استانبولی را به طور کامل یاد بگیرید و به آن مسلط شوید، پیشنهاد می کنم در کلاس های آموزش آنلاین زبان ترکی استانبولی سایت فرالن شرکت کنید. اطلاعات بیشتر را در صفحه ترکی استانبولی در سایت دنبال کنید.
دیدگاهتان را بنویسید